Nieuwjaarsspeech Burgemeester Ester Weststeijn

Nieuwjaarsspeech burgemeester Weststeijn

10 januari 2023, Rozendaal

Geachte inwoners, geachte raads- en commissieleden, geachte aanwezigen, dames en heren,

Gelukkig nieuwjaar! We zijn de drempel over naar een nieuw jaar. Dat ging als vanouds, met een drankje en een hapje, een oliebol en een conference op TV, thuis, op een feestje of in de kroeg. En vuurwerk, véél vuurwerk. Gelukkig leidde dat in onze gemeente niet tot ongelukken en schade. En gelukkig is de gemiddelde Rozendaler het type dat de volgende dag de rommel op straat opruimt.

Opgeruimd het nieuwe jaar in – dat is sowieso een goed idee. Een opgeruimde omgeving en een opgeruimd hoofd. Dat laatste krijgt bij mij altijd de vorm van ‘lijstjes’. Waar moeten we mee aan de slag als gemeentebestuur, met onze maatschappelijke partners en met u, onze inwoners? Wat willen we bereiken in 2023?

Staat u me toe dat ik eerst enkele gedachten over 2022 met u deel. Dan komen vanzelf onderwerpen aan de orde die op het lijstje voor 2023 staan. Want weliswaar starten we opgeruimd aan een nieuw jaar, maar alle spullen uit het vorig jaar gooien we niet ineens bij het oud vuil. Opruimen betekent ook ordenen, heroverwegen, de spullen anders indelen. Zodat weer zichtbaar wordt wat we belangrijk vinden, waar we waarde aan hechten.

Wist u overigens dat we ook letterlijk opruimen, hier in het gemeentehuis? Er staat overmogen een grote container voor de deur. In 2022 hebben we in onze gemeentelijke organisatie flinke stappen gezet in de digitalisering. Dat betekent dat we nu afscheid kunnen gaan nemen van bergen papier, dossierkasten, postvakjes, ordners en mappen. Tegelijkertijd richten we de werkplekken logischer in.

Dames en heren, veel jaaroverzichten noemden 2022 het jaar van de crises. De klimaatcrisis, de biodiversiteitscrisis, de stikstofcrisis, de wooncrisis, de vluchtelingencrisis: in 2022 tuimelden we van de ene crisis in de andere. Ik kan me betere jaren voorstellen dan een jaar met een epidemie, een oorlog, blokkerende boeren en torenhoge inflatie. Ik kan me een betere uitgangspositie voor 2023 voorstellen, betere voorwaarden voor een opgeruimd humeur. Er ligt nogal wat waar we mee aan de slag moeten. Het is als zo’n een stapel spullen op de hoek van de tafel: spullen die overduidelijk in de weg liggen, maar waarvan je nog niet weet waar je ze moet laten.

Ik vond 2022 een láng jaar. Kunt u zich nog voorstellen dat op deze dag vorig jaar alle winkels en restaurants gesloten waren? Dat we in een strenge lockdown zaten? We hadden een heel kleinschalig alternatief bedacht voor een traditionele nieuwjaarsreceptie zoals deze. We vroegen u om langs te komen wandelen, zodat we elkaar buiten het beste voor het nieuwe jaar konden toewensen, onder het genot van een glaasje glühwein of chocolademelk. Hoe bescheiden en kleinschalig we dit ook opgetuigd hadden, onder de lockdownmaatregelen van toen kon zelfs dit niet doorgaan. Hoe fijn is het dat we dit jaar weer op deze manier in onze raadszaal bij elkaar zijn. Hoe fijn is het dat u er bent.

De samenleving ging al vrij snel in 2022 weer open. We ontmoetten elkaar weer. Bij het Muziek aan Huis Festival in Velp en Rozendaal, bij het Klaterklankenfestival in het park van kasteel Rosendael, bij de Opschoondag, op de sport & spelmiddag die de kinderburgemeester organiseerde. Ik mocht weer koffie drinken bij echtparen die 50, 60 of zelfs 65 jaar getrouwd waren. Ik mocht mevrouw Lameer bezoeken, die 101 jaar oud werd – dát is trouwens nog eens een voorbeeld van een vrouw met een opgeruimd humeur! We konden weer vieren, en dat deden we voluit, bijvoorbeeld bij de overvolle Koningsdagviering bij het kasteel. We konden weer met elkaar herdenken, in een overvolle kerk op 4 mei.

En dan is het vanaf de 4 mei herdenking maar een kleine mentale stap naar de oorlog die nu in Europa woedt, in Oekraïne.

Op 21 april vorig jaar, bezocht ik de familie Savrytskyi. Vader Maksym, moeder Ivanna, zoon Daniil van 7 en dochter Milana van toen pas 2 maanden oud. Toen eind februari de oorlog uitbrak in Oekraïne, kregen zij tijdelijk een warm onderkomen bij een Rozendaalse familie. Het was een zonnige voorjaarsdag en we dronken koffie in de tuin. Maksym, die vanwege gezondheidsredenen niet actief kon zijn in het Oekraïense leger, was aan het werk. Daniil was naar school. Ik sprak met Ivanna, met haar nieuwbakken baby op schoot, en hun Rozendaalse gastgezin. Haar moed trof me. Van het ene op het andere moment op de vlucht. Een paar koffers én de prachtige zwart-rode kat gingen mee in de auto naar Nederland. Grootouders, ouders, vrienden, collega’s bleven achter in Oekraïne, of vonden elders onderdak. De familie Savrytskyi had een goed leven in Oekraïne, waren relatief welgesteld. Ze konden hun huis nog zien via een beveiligingscamera in de achtertuin. Er waren Russische aanvallen geweest, maar het stond nog. Er gingen verhalen rond van door de Russen geplaatste boobytraps, soms zelfs in kinderspeelgoed dat op straat achtergelaten was. Ze belden geregeld met oma. Ze misten hun naasten, maar waren vastbesloten er wat van te maken. Tijdelijk in Nederland, maar hopelijk zo snel mogelijk weer in Oekraïne. Ze konden het goed vinden met hun Rozendaalse gastgezin, voelden zich welkom. De kat sloop tijdens het gesprek door het gras, alsof hij al maanden in dit land woonde.

Meerdere Rozendaalse gezinnen hebben vluchtelingen opgevangen. Ik weet ook dat er onder u mensen zijn die kleding hebben ingezameld, of die met een bus richting de grens tussen Polen en Oekraïne zijn gereden om ontheemden naar ons land te brengen. Ik wil ook het benefietconcert voor Oekraïne afgelopen augustus in de kerk van Rozendaal niet onbenoemd laten.

Mooi en bewonderenswaardig hoe u uw hart open zet voor mensen die het moeilijk hebben. Je zult het maar meemaken, huis en haard moeten verlaten, op de vlucht.

Op de vlucht vanwege oorlog en geweld, of omdat ze vervolgd worden vanwege hun nationaliteit, ras, godsdienst of politieke overtuiging. Nederland heeft moeite om voldoende menswaardige opvangplekken te creëren. Dat ís ook niet eenvoudig. Ook – of misschien wel juist – niet voor een kleine gemeente als de onze. Maar we zijn het aan onze stand verplicht om bij te dragen daar waar we kunnen. Zoals ik in de gemeenteraadsvergadering van 13 december nogmaals benadrukt heb, zetten wij alles op alles om te bezien hoe en waar we Oekraïense ontheemden opvang kunnen bieden in onze gemeente.

We hopen als college van B&W in de loop van deze maand een beslissing te nemen over een concrete opvanglocatie voor Oekraïense ontheemden. Niet omdat dat móet, maar omdat we dat wíllen. U kunt erop vertrouwen dat we u zo snel mogelijk informeren over ons besluit. En u mag zich ervan verzekerd weten dat we daarbij een zorgvuldig communicatietraject aangaan. Ik vertrouw daarbij op uw steun en uw hulp, op uw saamhorigheid. We doen het met elkaar en voor elkaar.

Ik heb er vertrouwen in dat we dat goed gaan doen, met elkaar en voor elkaar. Ik ervaar brede steun uit de gemeenteraad, in de nieuwe samenstelling na de verkiezingen in maart vorig jaar. Ik mag me gelukkig prijzen om te werken met een constructief en samenwerkingsgericht college, raad en raadscommissie. Die gemeenteraad krijgt in 2023 een paar thema’s voor de kiezen die direct of indirect voortvloeien uit de crises die in 2022 zo nadrukkelijk op ons netvlies zijn gekomen. De onderwerpen die we nog niet konden opruimen en die nog in een stapel op de hoek van de tafel liggen, om de beeldspraak maar weer terug te halen.

Er komt in de loop van dit jaar een nieuwe Woonvisie, omdat ook wij, op onze schaal, willen bekijken of en hoe we een bijdrage kunnen leveren om het woningentekort op te lossen. Omdat wij, op onze schaal, willen bekijken of flexwoningen mogelijk zijn, voor statushouders, voor starters of senioren op de woningmarkt. Er komt een Bomenplan, omdat onder andere door klimaatveranderingen en verdroging onze monumentale bomen het moeilijk krijgen. We zetten in 2023 een volgende stap in de energietransitie en de verduurzaming van onze gemeente. Samen met bewoners van de Leermolensenk, omgeving Delhoevelaan en de Moestuin werken we aan buurtuitvoeringsplannen en verkennen we de mogelijkheden van een kleinschalig collectief warmtenet.

Dat – en veel meer – doen we samen met onze maatschappelijke partners – ik zie de nieuwe directeur van Het Rhedens tussen u staan, ik zie de postcommandant van de Brandweer, ik zie onze wijkagent, fijn dat u er bent, en veelal in samenwerking met onze buurgemeenten en met de regio. En bovenal doen we het samen met ú, samen met de Werkgroep Duurzaam Wonen en de Werkgroep Duurzaam Groen. Samen met de vrijwilligers van de Kindertuin, de vrijwilligers in de Oranjevereniging, vrijwilligers rond De Serre van Rozendaal en de Werkgroep Kunst in de Kerk, samen met vrijwilligers die zich inzetten voor Amnesty of Vluchtelingenwerk. Dat doen we ook door gebruik te maken van wat u ons meegaf tijdens de Buurt aan Tafelbijeenkomsten die we eind vorig jaar hielden. Uw betrokkenheid bij ons dorp is groot. En dat is ook nodig, om de opgaven die voor ons liggen aan te kunnen. Het werkt net als bij het opruimen van dit gemeentehuis overmorgen: vele handen maken licht werk. Claudia de Breij zei het in haar oudejaarsconference treffend: “Het kómt niet goed, we máken het goed”.

Dames en heren, tot slot: ik zei eerder “opruimen betekent ook ordenen, heroverwegen, de spullen anders indelen. Zodat weer zichtbaar wordt wat we belangrijk vinden, wat we van waarde vinden”. We kunnen van mening verschillen over welke kamer we als eerste aanpakken. Waar de troep het grootst is. We kunnen van mening verschillen of we bepaalde spullen houden, naar de kringloopwinkel brengen of toch weggooien. Maar laten we dat gesprek met elkaar blijven voeren. Laten we ruimte maken voor elkaar, luisteren naar elkaar, in gesprek gaan, kritisch zijn, alternatieven overwegen, om zo uiteindelijk tot gedragen oplossingen te komen. Het komt niet goed, we máken het goed.

Ik proost graag met u op een mooi 2023. Op een opgeruimd humeur, het hele jaar lang.  

—–